top of page

Yurt İçi ve Yurt Dışı Seyahat Giderleri: Harcırahlar




Harcırahlar (Yolluklar); sürekli   veya   geçici  işletmenin ücretli personeli veya şirketin yönetim kurulu başkanı, üyesi, denetçi veya tasfiye memuru gibi sıfatlarla işle ilgili olmak kaydıyla, işyerinin bulunduğu yerden başka bir yere görevli olarak gönderilmesi durumunda yeme, içme, yatma ve yol giderlerine karşılık işveren tarafından yapılan ödemelerdir.

6245 Sayılı Harcırah Kanunu 3.maddesinde de;  kanun  gereği  ödenmesi  gereken  yol  masrafı, gündelik,  aile  masrafı  ve  yer  değiştirme  masraflarından  biri, bir kaçı  veya  tamamından oluşan  ödemelere  harcırah  adı  verilmektedir.” Şeklinde ifade edilmektedir.

Harcırah ödemeleri, anılan kanuna tabi kurumlar tarafından görev icabı bulundukları bir yerden başka memuriyet mahallin dışına gidenlere yapacakları masraflara karşılık nakden yapılmaktadır.

İlgili kanuna tabi olmayan özel sektördeki personele de, en yüksek devlet memuruna verilen harcırah gündeliği seviyesine kadar gelir vergisi kesintisine tabi olmayan harcırah ödenebilmektedir.

Ancak işletme dışından birisinin iş seyahatine gönderilmesi halinde gerçek ve belgeli masraflarının karşılanması mümkün ancak harcırah verilmesi mümkün değildir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 24. maddesinin (2) numaralı bendine göre; Harcırah Kanunu'na tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler (Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur)” gelir vergisinden istisnadır.

Yurtiçi seyahatlerde harcırah en yüksek derece Devlet memuru için belirlenen yurt içi gündelik miktarını geçemez.

İlgili kanun gereğince verilecek yurtdışı gündeliklerinin miktarı, gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre, mali yıl itibariyle Cumhurbaşkanınca tayin olunmaktadır.

Firmalar başka bir yere görevli gönderdiği personeli için “gerçek gider” veya “harcırah” yöntemlerinden birisini seçebilirler. Ancak aynı görevlendirme içerisinde iki yöntemin bir arada kullanılması mümkün değildir.

Harcırah yöntemini seçen bir firma ayrıca fiili yemek ve yatma giderlerini de öderse, bu durumda fiili giderlerin tamamı ücret kabul edilecek ve vergilendirilecektir.

Gerçek gider yönteminde belgeye bağlanan ve ticari kazançla ve seyahatin süresi ve içeriği ile uygun harcamaların tamamı karşılanır. Uygulamada daha çok gerçek gider yönteminin tercih edildiği gözlenmektedir.

Harcırah yönteminin seçilmesi durumunda görevle ilgili detaylı bir harcırah formu doldurulmasında fayda vardır.

Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) Sayılı Tablo’nun IV/1-b bendinde;

“Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne ad ile olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar için verilen makbuzlar ile bu paralar nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kâğıtlar” binde 7,59 nispetinde damga vergisine tabi tutulmuştur. Şeklinde ifade vardır.

Bu sebeple harcırah yönteminin seçilmesi durumunda, ödenen toplam harcırah tutarı üzerinden binde 7,59 oranında damga vergisi hesaplanacaktır.

Uygulamada  yasal sınır içindeki harcırah ödemelerinin damga vergisi kesintisine tabi olmadığını, ancak yasal sınırı aşan harcırahlarda var olduğu, avans makbuzlarından damga vergisi aranılması, kati ödemenin damga vergisinden müstesna tutulması veya görev yolluğu bildirimlerinin vergilenip vergilendirilmemesi ikilemi veyahut sadece yolluk ödemelerinde damga vergisi teriminden sadece bildirimlerin anlaşılarak hiçbir şekilde vergileme yoluna gidilmemesi şekillerinde işlemler yapılmaktadır. Bu nedenle yanlış ve hatalı uygulamaların önlenebilmesi için özelge talep edilmesi veya uygulama birliğini teminen vergi idaresi tarafından, detaylı bir bilgilendirici açıklamaya ihtiyaç vardır.

 

Faydalı olması ümidiyle…

3 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page