MALİ MÜŞAVİRLİK ve KDV SORUNSALI: Kamu Hizmeti Perspektifiyle Analiz

1. Giriş: Serbest Meslek Kavramının Kanuni Tanımı

Serbest meslek, Gelir Vergisi Kanunu'nun 65. maddesinde, "her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar" olarak tanımlanmıştır. Bu faaliyetlerin başlıca özellikleri şunlardır:

• Uzmanlığa Dayalı Çalışma: Faaliyet, sermaye yerine şahsi bilgi ve mesaiye dayanır.

• Ticari Niteliğin Bulunmaması: Meslek, doğası gereği ticari faaliyet sayılmaz.

• Bağımsızlık: İşverene bağlı olmaksızın, şahsi sorumlulukla yürütülür.

• Süreklilik: Faaliyet sürekli bir şekilde icra edilir.

Bu tanım çerçevesinde, avukatlık, mali müşavirlik, mühendislik ve mimarlık gibi meslekler serbest meslek kapsamındadır.

2. Beyanname İmzalatma Zorunluluğu: Yasal Gereklilik

Mükellefler, yasalar gereği vergi beyannamelerini SMMM veya YMM'ye imzalatmak zorundadır. Bu zorunluluk, yalnızca formalite değil; vergi sisteminin güvenliği ve yasal düzenin devamı için kritik bir mekanizmadır. Mali müşavirlik hizmeti, bu noktada bir ticari tercih olmaktan çıkarak, toplum yararını destekleyen bir görev hâline gelir.

3. Mali Müşavirlik ve KDV Uygulamaları

Mali müşavirlik hizmetleri serbest meslek kapsamında olmasına rağmen %20 KDV ile vergilendirilmektedir; üstelik bu uygulama, hizmetin zorunlu ve kamusal boyutunu göz ardı etmektedir.

Keza, avukatlıkta sosyal öncelikli hizmetler %10 KDV ile vergilenirken, danışmanlık hizmetlerinde kamuya yönelik işlemlerde 9/10 tevkifat uygulanmaktadır.

Bu farklılık, mali müşavirlik hizmetlerinin toplumsal değerinin yeterince dikkate alınmadığını ortaya koymaktadır.

4. Toplumsal ve Ekonomik Boyut

Mali müşavirlik hizmeti, özellikle küçük işletmeler ve serbest çalışanlar için yasal zorunluluk niteliğindedir. Vergi beyannamesi ve defter tutma gibi işlemler olmadan ekonomik faaliyet sürdürülemez.

3568 sayılı Meslek Yasası’nın ilk yıllarında, vergi beyan ve tahakkuk işlemleri devlet memurları tarafından yürütülürken, günümüzde bu görev mali müşavirlerin sorumluluğuna geçmiştir. Benzer şekilde e-bildirge, MERSİS ve diğer uygulamalar da önceleri devlet memurlarının görev alanına girerken, bugün mali müşavirler tarafından yürütülmektedir. Bu nedenle mali müşavirlik, kamu görevlerini üstlenen ve toplumsal sorumluluk taşıyan bir meslek olarak öne çıkmaktadır.

5. Devletin Yaklaşımı ve Tevkifat Örneği

Devlet, mali müşavirliği çoğunlukla vergi tahsilatının bir aracı olarak görmektedir. Mali müşavirin nakit akışı ve küçük mükellefler üzerindeki etkisi çoğu zaman göz ardı edilmektedir; tekrarlayacak olursak, mesleğin toplumsal katkısı yeterince vurgulanmamaktadır.

Danışmanlık hizmetlerinde uygulanan 9/10 tevkifat, benzer mantığın kamuya hizmet eden alanlarda da geçerli olabileceğini göstermektedir. Mali müşavirlik, devletin vergi tahsilatına destek sağlamakta ve mesleğin ifası ise öncelikli olarak kamu yararına yöneliktir. Bu nedenle tevkifat uygulamasının kanuna uygunluğu kesindir. Böylece tevkifat, KDV tahsilatını güvence altına alırken, meslek mensubunun yükünü de hafifletecektir.

6. Çözüm Önerileri

1. KDV Oranının Düzenlenmesi: Mali müşavirlik hizmetlerinde KDV, sosyal öncelikli hizmetler kapsamında değerlendirilerek %10’a düşürülebilir veya tevkifat uygulanabilir.

2. Tevkifat Uygulamasının Yaygınlaştırılması: Danışmanlıkta olduğu gibi, mali müşavirlik hizmetlerinde de 9/10 tevkifat uygulanabilir.

3. Beyanname İmzalatma Zorunluluğu: Zorunluluk, mali müşavirlik hizmetlerinin toplumsal önemini pekiştirecek şekilde daha geniş mükellef kitlesini kapsayacak biçimde yorumlanabilir.

   
   

7. Sonuç

Mali müşavirlik hizmetleri, sadece mesleki bir faaliyet değil, toplumsal sorumluluk gerektiren bir görev olarak görülmelidir. Mevcut KDV uygulamaları ve beyanname imzalatma zorunluluğu, bu hizmetin değerini yeterince yansıtmamaktadır. Sosyal öncelik ve kamu yararı gözetilerek KDV oranlarının düşürülmesi veya tevkifat uygulanması ve beyanname imzalatma zorunluluğunun doğru yorumlanması, hem meslek mensubu hem de mükellefler açısından adil ve sürdürülebilir bir çözüm sunacaktır.

“Mali Müşavirlik: Kamu Öncelikli Meslek, Düzen ve Toplum İçin.”

Bu makale, Mali Müşavir Özkan Çınar’ın kaleminden, kamu hizmeti ve meslek perspektifiyle kaleme alınmıştır.

Bu makale faydalı oldu mu? Eğer öyleyse, lütfen beğen tuşuna basın ve paylaşın. Teşekkürler!”

Bu makalede yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi veya kişisel tavsiye niteliğinde değildir ve yatırım faaliyetinde bulunmaya davet veya teşvik değildir. Herhangi bir yatırım kararının uygunluğu konusunda bağımsız mali ve uygunsa hukuki tavsiye almalısınız. Geçmiş performans gelecekteki performans için bir rehber değildir.