top of page

Özelgeler Işığında Serbest Meslek Faaliyetinde Özellik Arz Eden Durumlar




1-Serbest meslek erbabının faaliyetinde kullanmak üzere satın aldığı ikinci aracı için amortisman ayrılabilir mi? Giderlerini indirim konusu yapabilir mi?                  

“Serbest meslek faaliyetinin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olan ve işte kullanılan envantere kayıtlı araçların giderleri ile amortismanlarının indirim konusu yapılabileceği hususu dikkate alındığında, tek başınıza icra ettiğiniz serbest meslek faaliyetine ilişkin envantere kayıtlı olsa dahi ikinci bir araca ait gider ve amortismanların indirim konusu yapılması mümkün değildir.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:38418978-120[68-12/9]-831 Tarih:31/07/2013

2-Serbest Meslek Erbabı Mali Müşavir tarafından arşiv olarak kullanılan mesken için amortismanayrılabilir mi? Söz konusu mesken şube bildirimine konu olur mu?

“Serbest meslek faaliyetinizi daha önce satın aldığınız ofisinizde yürütmeniz nedeniyle, evrak arşivi olarak kullanılmak üzere satın aldığınızı belirttiğiniz ikinci bir meskenin de iş yeriniz olarak kabul edilmesi ve bu mesken için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre amortisman ayırmak suretiyle serbest meslek kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Usul Müdürlüğü Sayı:11395140-105[VUK-1-21391]-E.322856 Tarih:31.03.2020

3-Serbest meslek erbabının faaliyetinde kullanmak üzere satın aldığı motosiklete ait KDV indirim konusu yapılır mı?Giderleri serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirilebilir mi?

 “Söz konusu aracın serbest meslek faaliyetinizde kullanılması ve envantere dahil edilmesi şartıyla tamir, bakım, onarım, yakıt ve sigorta giderlerinin serbest meslek kazancın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

TGTC nin 87.11 pozisyonunda yer alan ve serbest meslek faaliyetinde kullandığınız motosikletin, alış faturasında gösterilen KDV indirim konusu yapılabilecektir.

Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununa göre serbest meslek kazancının tespitinde indirim konusu yapılması kabul edilen giderler dolayısıyla ödediğiniz KDV nin indirimi de mümkün bulunmaktadır.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI TEKİRDAĞ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Vergi ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü Sayı:75497510-120[68-2012-193]-37 Tarih:16/08/2013 

4-Serbest meslek erbabının annesi, babası, kardeşi ile eş ve çocuklarına hizmet akdine dayalı olarak yapılan ödemeleri gider kaydedilebilir mi?

“Serbest meslek erbabının annesi, babası, kardeşi ile eş ve çocuklarına hizmet akdine dayalı olarak yapılan ve Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddeleri uyarınca vergilendirilen ücret ödemelerinin, mesleki kazancın tespitinde gider olarak indirilebilmesi mümkündür. Ancak söz konusu ücret ödemelerinin serbest meslek erbabı tarafından icra edilen mesleki faaliyetin idame ettirilmesi kapsamında yürütülen faaliyetlere ilişkin olması gerektiği tabiidir. Mesleki faaliyetin icra edilmesi ile ilgisi olmayan veya gerçek bir hizmet akdine dayanmayan ücret ödemelerinin gider olarak dikkate alınması mümkün değildir. Sosyal güvenlik primleri işveren payının ise, fiilen ödendiği tarihte gider yazılması mümkün bulunmaktadır.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.07.16.01-GVK.2010.42-11 Tarih:27/04/2010

5-Serbest meslek erbabının dış giyim harcamalarının mesleki kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilir mi?

“Mesleğinizin ifasında kullandığınızı belirttiğiniz ceket, pantolon, gömlek, kravat, ayakkabı gibi dış giyim eşyalarının münhasıran faaliyetinin yürütülmesine mahsus olmaması, söz konusu dış giyim eşyalarının iş dışında özel hayatında da kullanılmaya elverişli olması nedenleriyle, belirtilen dış giyim harcamaları ile kazancın elde edilmesi veya idamesi arasında doğrudan bir bağ olduğundan söz edilemeyecektir.

Bu itibarla, serbest muhasebeci mali müşavirlik hizmetinin ifasında kullandığınız dış giyime ait harcamalar Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin (1) ve (2) numaralı bentleri kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, anılan harcamaların serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü) Sayı:11395140-105[313-2012/VUK-1- . . .]-1546 Tarih:02/06/2014

6-Serbest Meslek faaliyetinde kullanmak üzere (eşinden) bedelsiz kiralanan araç için gelir vergisi tevkifatı yapılacak mıdır? Araca ait bakım, benzin masraflarının gider olarak gösterilebilir mi?

“Eşinizden bedelsiz kiraladığınız araç için nakden veya hesaben bir kira ödemesi yapılmadığından tevkifat söz konusu olmayacaktır. Ancak, Gelir Vergisi Kanununun 73 üncü maddesine göre tespit edilecek emsal kira bedelinin, aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince istisna tutarınıaşması halinde, eşiniz tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan edileceği tabidir.

Öte yandan, kira sözleşmesi ile kiralamış olduğunuz araca ait akaryakıt ve bakım gibi giderlerinin aracın işlerinizle ilgili olarak kullanılması şartıyla, yıllık gelir vergisi beyannamenizde gider olarak indirim konusu yapmanız mümkün bulunmaktadır.”Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü) Sayı:49327596-120[68.GVK.ÖZ.2014.42]-27 Tarih:27/01/2015

7-Yemekli toplantı bedelinin gider olarak serbest meslek kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilir mi?

“Mali müşavirler odası seçimlerinden dolayı bütün meslektaşlarınıza düzenlemiş olduğunuz yemekli toplantı dolayısıyla yapmış olduğunuz giderin kazancınızın elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağının bulunmaması nedeniyle, serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Şanlıurfa Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü Sayı:64958909-120-E.13940 Tarih:08.05.2020

8-Serbest meslek kazancında Aralık ayına ait faturaların   ertesi yılın Ocak ayında ödenmesi halinde indirim konusu yapılacağı dönem ile   iş yerine ilişkin ödenen sigorta bedellerinin giderleştirilmesi nasıl olacaktır?

“Serbest meslek kazançlarında geçerli olan "tahsil esası" kuralı gelirler ve giderler yönünden geçerli olduğundan, yıl içerisinde mal ve hizmet alım bedelleri ödemenin yapıldığı yılda  gider olarak dikkate alınacağı tabiidir. 

Yukarıda yer alan hükümler çerçevesinde aralık ayına ait elektrik, su, doğalgaz, kırtasiye vb. masraflar için adınıza düzenlenmiş olan fatura bedelleri ile iş yerinizle ilgili sigorta poliçe bedellerinin ödemenin yapıldığı döneme ait serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.”Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ   BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef   Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:62030549-120[68-2014/514]-75148 Tarih:17/08/2015

9-Serbest faaliyetinde mesleki sorumluluk sigortası olarak ödenen prim gider kaydedilebilir mi?

“Mesleki sorumluluk sigortasının şahıs sigortası kapsamına girip girmediği yönünde Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı'ndan bilgi istenmiş ve konu ile ilgili olarak alınan 17.12.2010 tarih ve 58352 sayılı yazıda, "....Bilindiği üzere, sigortacılık mevzuatında ayrım can ve mal sigortaları şeklinde yapılmıştır. Anılan sigorta da şahsı değil şahsın sorumluluğu nedeniyle mal varlığında meydana gelecek zararları sigortalayan bir mal sigortasıdır. Dolayısıyla, bu sigorta türünün anılan maddede yer alan "şahıs sigortası" kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır." denilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, mesleki faaliyeti ifa ederken meydana gelecek zararlara karşı ödenen mesleki sorumluluk sigortasının, Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin 1 numaralı bendinde yer alan şahıs sigortası kapsamında olmaması nedeniyle, yıllık beyanname üzerinden de indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI MÜKELLEF HİZMETLERİ GELİR VERGİLERİ GRUP MÜDÜRLÜĞÜ Sayı:B.07.1.GİB.4.35.16.01-176200-611 Tarih:14/11/2011

10-Serbest Meslek Erbabının Geçmiş Yıllara Ait Bağkur ve Topluluk Sigortası Primlerini Hangi Yılda İndirim Konusu Yapılabilecektir.

 “Ödemiş olduğunuz sosyal güvenlik (BAĞ-KUR-topluluk sigortası) primleri, gelirin elde edildiği yılda ödenmiş olduğunun tevsik edilmesi kaydıyla hangi yıla ait olduğuna bakılmaksızın fiilen ödendiği yılda indirim konusu yapılacak olup, söz konusu primlerin geç ödenmesi dolayısıyla ilgili mevzuat uyarınca ödenen gecikme zammı, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca ödenen gecikme zammı niteliğinde olduğundan, mesleki kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.

Ayrıca tarafınızca ödenen primlerin, beyan edilen mesleki kazancın yetersiz olması veya zarar beyan edilmesi halinde müteakip yıllarda devreden geçmiş yıl zararı olarak indirilmesi mümkün değildir.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI DİYARBAKIR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)Sayı:B.07.1.GİB.4.21.15.01-GV-2012/74-5 Tarih:08/03/2012

11-Serbest meslek erbabına ücret ödenmeden makbuz düzenlenmesi durumunda tevkifat yapılacak mıdır?

 “Ekonomik sebeplerden dolayı muhasebecinizin serbest meslek faaliyeti karşılığında olan ücretini ödemediğiniz halde tarafınıza serbest meslek makbuzu düzenlenmiş olması, bu makbuzun kayıtlara alınarak muhtasar beyannameye dâhil etmeniz nedeniyle hesaben ödeme gerçekleşmiş olacağından söz konusu ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatının yapılarak, muhtasar beyannameyle beyan edilmesi gerekmektedir.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.10.15.01-2010-GVK-1328-87 Tarih:26/08/2011

12-Serbest meslek faaliyetinde kredi faizlerinin durumu nedir?

  1. Finans ihtiyacı için kullanılan kredilerin faizleri:  Gelir idaresi serbest meslek erbaplarının mesleki kazancı elde etmek ve idame ettirebilmek adına kullanmış oldukları kredilerin faizlerini 193 sayılı gelir vergisi kanununun 68.maddesi kapsamında ödenen genel giderler kapsamında değerlendirmekte olup, bu faizlerin gider yazılmasına müsaade etmiştir. Ancak söz konusu kredi ve faiz ödemeleri ile gelirin elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler arasında illiyet bağının kurulabilmesi ve 213 sayılı V.U.K hükümlerine göre belgelendirilmesi şartı vardır. Söz konusu kredinin şahsi harcamalara kullanılmaması, kullanılması durumunda ise kullanılan kısma isabet eden faizin genel gider olarak indirilemeyeceği bilinmelidir.(Konya Vergi Dairesi Bşk.12/11/2011 tarih ve B.07.1GİB.4.42.16.01-GVK-2/1661-45 Sayılı mukteza)

  2. Envantere dahil Edilecek ve mesleki faaliyette kullanılacak taşıt kredi faizleri : 213 sayılı V.U.K.’nun 262 ve 269 maddelerinde envantere dahil olan taşıtların gayrimenkuller gibi değerlendirileceği ve maliyet bedeli(iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi  veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferrik giderlerin toplamı) ile değerleneceği hüküm altına alınmıştır. Konuyla ilgili 163  ve 334 sıra No.lu V.U.K. genel Tebliğlerinde yatırımların finansmanında kullanılan kredi faizlerinin nasıl değerlendirmesi gerektiği konusunda  gerekli açıklamalar yapılmıştır.     

187 Seri No.lu GVK genel Tebliğinde ‘de bu hususa yer verilerek iktisadi kıymetin aktife alındığı (iktisap edildiği, envantere kayıt edildiği) yılın (dönemin) sonuna kadar tahakkuk eden kredi faizleri ve kur farklarının maliyete intikal ettirilmesinin zorunluğu olduğu, ilgili iktisaptan sonraki yıllarda ortaya çıkan kredi faizlerinin, ise ilgili bulundukları yılda doğrudan gider yazma veya amortisman yoluyla itfa etme şeklinde hasılattan indirilmesinin mümkün olduğu belirtilmiştir. Ancak “başlangıçta doğrudan gider yolunun seçilmesi halinde, daha sonraki yıllarda bu tür giderlerin iktisadi kıymetin maliyetine eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesi veya daha önce amortisman yoluyla itfa edilmekte iken sonradan doğrudan gider yazma yoluna gidilmesine kanunen imkan bulunmamaktadır.” Şeklindedir.(İst.Vd.Bşk.06.06.2006 tarih ve B.07,1GİB.4.34.16.01/GVK-68/12703 sayılı mukteza)

  1. Envantere dahil Edilecek ve mesleki faaliyette kullanılacak gayrimenkullerin kredi faizleri: Vergi idaresi vermiş olduğu muktezalarda serbest meslek faaliyetinde kullanılmak üzere iktisap edilen (satın alınan aktife- envantere dahil edilen) gayrimenkullerin, satın alınması için kullanılan kredi faizlerinin gayrimenkulün aktife alındığı (iktisap edildiği, envantere kayıt edildiği) yılın (dönemin) sonuna kadar tahakkuk eden kredi faizleri ve kur farklarının maliyete intikal ettirilmesinin zorunluğu olduğu, ilgili iktisaptan sonraki yıllarda ortaya çıkan kredi faizlerinin, ise ilgili bulundukları yılda doğrudan gider yazma veya amortisman yoluyla itfa etme şeklinde hasılattan indirilmesinin mümkün olduğu belirtilmiştir. Ancak “başlangıçta doğrudan gider yolunun seçilmesi halinde, daha sonraki yıllarda bu tür giderlerin iktisadi kıymetin maliyetine eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesi veya daha önce amortisman yoluyla itfa edilmekte iken sonradan doğrudan gider yazma yoluna gidilmesine kanunen imkan bulunmamaktadır.” Şeklindedir.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken diğer bir konuda da serbest meslek erbabının kredi kullanarak aldığı ve home-office (hem mesken hem işyeri ) olarak kullandığı gayrimenkul için ödenen faizlerin (kur farkları amortisman vb. giderler dahil) yarısının  hasılattan gider olarak düşülebileceği hususudur. Zira 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 68-1 inci maddesinde ise; "Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir:

  1. Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgâhlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgâh için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgâhı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.) hükmü bulunmaktadır.(Ankara Vd.Bşk.02.02013 tarih 38418978-120(68-12/4)-3 sayılı mukteza.)

Faydalı olması ümidiyle…

12 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page