1-Serbest meslek erbabının aktifine kayıtlı gayrimenkulün kiraya verilmesi halindetevkifat yapılacak mıdır? Belge düzeni nasıl olacaktır?
“Muhasebe bürosu olarak kullandığınız işyerinin envanterinize dâhil olduğu belirtilmekle birlikte Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü ticari ve zirai işletmeleri kapsadığından ve Gelir Vergisi Kanununda serbest meslek faaliyetinde kullanılan mal ve hakların kiralanmasından doğan kazancın serbest meslek kazancı sayılacağına dair bir hüküm de bulunmadığından, işyerinizin bir odasını kiraya vermeniz nedeniyle elde ettiğiniz gelir serbest meslek kazancı değil gayrimenkul sermaye iradı olacağından, kiracı tarafından yapılacak kira ödemeleri karşılığında Gelir Vergisi Kanununun 94/5-a maddesi gereğince tevkifat yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla tahsil ettiğiniz kira bedelleri karşılığında serbest meslek makbuzu düzenlemeniz söz konusu olmayacaktır.
Bu itibarla, serbest meslek erbabı olarak aktifinize kayıtlı işyeri için kiracı tarafından ödenecek kira bedelleri üzerinden 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94/5-a maddesine istinaden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve 98 inci maddede belirtilen süreler dâhilinde bağlı bulunduğu vergi dairesine muhtasar beyanname ile beyan ederek ödemesi gerekmektedir.
Ayrıca tevkif suretiyle vergilendirilen söz konusu gayrimenkul sermaye iradı ile serbest meslek kazancınızın toplamının, Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşması halinde, serbest meslek kazancınıza ilişkin vereceğiniz yıllık gelir vergisi beyannamesine tevkif suretiyle vergilendirilmiş gayrimenkul sermaye iradınızın da dâhil edilmesi gerekmektedir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI DİYARBAKIR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.21.15.01-GV-2011/71-30 Tarih:15/11/2011”
2-Serbest meslek erbabının kiraladığı işyerinin bir bölümünü kiraya vermesi durumunda elde ettiği kira karşılığında serbest meslek makbuzu düzenleyecek midir? Ödenen kira üzerinden tevkifat yapılacak mıdır?
“Kiralamış olduğunuz işyerinin bir bölümünü kurumlar vergisi mükellefine kiraya vermeniz sonucu bu faaliyetten elde ettiğiniz gelirin; Gelir Vergisi Kanunu'nda serbest meslek faaliyetinde kullanılan mal ve hakların kiralanmasından doğan kazancın serbest meslek kazancı sayılacağına dair bir hüküm bulunmaması nedeniyle serbest meslek kazancı değil, gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilmesi gerektiğinden, tahsil edilen kira bedelleri için serbest meslek makbuzu düzenlemeniz söz konusu olmayacaktır.
Dolayısıyla kiracınız olan kurumlar vergisi mükellefi tarafından tarafınıza yapılan kira ödemeleri üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94/5-a maddesine istinaden % 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve 98 inci maddede belirtilen süreler dahilinde ilgili kurumun bağlı bulunduğu vergi dairesine muhtasar beyanname ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.06.18.02-32236-8004-589 Tarih:02/08/2011
3-Şirket kiracısı bulunduğu işyerinin bir bölümünü kiraya vermesi halinde tevkifat yapılacak mıdır?
“ (A) firmasının başka bir kişiden kiralamış olduğu işyerinin bir bölümünü Şirketinize kiraya vermesi nedeniyle elde edilen kazancın ticarî kazancın tespitine müteallik hükümlere göre hesaplanması ve ticari kazanç olarak vergilendirilmesi gerekeceğinden, Şirketiniz tarafından ödenen kira bedellerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır.
Öte yandan, Şirketinizce (A) firmasına yapılacak kira bedeli+KDV tutarı karşılığı ödemelerin "A" firması tarafından düzenlenen faturaya istinaden yapılması gerektiği ise tabiidir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞIİSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 6-2005 Tarih:14/11/2011
4-Şirket ortaklarına ait olan işyerinin kullanılması karşılığında tevkifat yapılacak mıdır?
“Gelir Vergisi Kanununun 94' üncü maddesi gereğince tevkifat yapılabilmesi için nakden veya hesaben bir ödemenin bulunması gerekmektedir. Buna göre, şirket ortaklarına ait olan işyerinin kullanılması karşılığında nakden veya hesaben bir ödeme yapılmaması halinde Gelir Vergisi Kanununun 94' üncü maddesi gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır.
Ancak, gayrimenkul sahiplerinin söz konusu gayrimenkulü şirketin kullanımına bedelsiz bırakması nedeni ile bu gayrimenkulün Gelir Vergisi Kanununun 73' üncü madde hükmüne göre emsal kira bedelinin hesaplanması ve söz konusu kira bedelinin gayrimenkul sahiplerinin hisselerine düşen tutarının istisna tutarını aşması halinde ise, gayrimenkul sahipleri tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak aynı Kanunun 86' ıncı maddesine göre yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü Sayı:B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-94-35-576 Tarih:16/09/2010”
5-Kiralanan konutun hem ikamet, hem işyeri olarak kullanılması durumunda tevkifat ne şekilde yapılacaktır?
“193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi uyarınca vergi tevkifatı yapma yükümlülüğünüzün bulunması nedeniyle, hem ikamet ettiğiniz hem de işyeri olarak kullandığınız konut için yapılan kira ödemelerinin tamamı üzerinden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve söz konusu kiralama işlemine ilişkin tahsilat ve ödemelerin tamamının banka veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi gerekmektedir.” Kaynak: T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI MERSİN VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.33.15.01-2010-GVK-720-1-13 Tarih:08/07/2010
6-Eş adına kiralık meskenin,işyeri gösterilmesi halinde vergi tevkifatı yapılacak mıdır?
“Eşiniz adına kiralanmış olan ve işyeri olarak bildirdiğiniz mesken için nakden veya hesaben kira ödemesinde bulunulmaması diğer bir ifadeyle, işyeri kirası olarak hesaplarda gider gösterilmemesi durumunda tevkifat yapılmayacaktır; ancak söz konusu işyeri için emsal kira bedelinin belirlenerek istisna limitini aşması halinde eşiniz tarafından yıllık gelir vergisi beyannamesi ile genel hükümlere göre beyan edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir.” Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:84098128-120[94-2012-6]-763 Tarih:14/08/2012
7-İcra yoluyla ödenen kira bedelleri üzerinden tevkifat yapılacak mıdır?
“…….Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından 01.01.2011 tarihinden geçerli olmak üzere belirlenen aylık kira bedeli (590,00 TL) üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94/5-a bendine göre % 20 oranındaki tevkifatın tarafınızca yapılması gerekmektedir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.10.15.01-2012-GVK-1385-23 Tarih:22/02/2012”
8-Kira bedelleri üzerine hesaplanan gecikme faizi ödemesitevkifata tabi midir?
“Kiracısı olduğunuz vakfa ödenen kira bedelinin gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilmesi ancak, kira bedeli dışında ödediğiniz gecikme faizlerinin ise alacak faizi niteliğinde olması nedeniyle menkul sermaye iradı olarak vergilendirilmesi ve gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmaması gerekmektedir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:84098128-120-905 Tarih:12/10/2012”
9- Yedi yıllık kiralama işlemi neticesinde, peşin olarak ödenen kira bedelinden tevkifat nasıl yapılacaktır?
“Peşin ödenen kira bedelinin tamamı üzerinden tevkifat yapılarak muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.”Kaynak.. (Gelir İdaresi Başkanlığının 02.01.2012 tarih ve 33 sayılı özelgesi)Kaynak.2”T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:62030549-120[94-2012/19713]-1128 Tarih.30/07/2013”
10-Kiralanan işyerinin tahliyesi durumunda iade edilen kira nedeniyle tevkif edilen stopajın iadesi olabilir mi?
“... Bank tarafından, tarafınıza ödenen 12 aylık kira bedelinin tamamı üzerinden tevkifat yapılarak 2010/05 dönemine ilişkin muhtasar beyanname ile beyan edilmiş olması gerekmektedir. Kiralanan işyerinin tahliyesi durumunda, tahliye tarihinden sonra kiralamadan söz edilemeyeceğinden bu ödemelere ilişkin olarak ödenen tevkifat fazla ve yersiz ödenen vergi niteliği kazanacak olup, anılan banka tarafından tahliye tarihinden sonraki dönemler için tevkif yoluyla ödenen vergiler için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 116 ncı ve 123 üncü maddeleri ile 252 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar çerçevesinde verginin ödenmiş olması şartıyla şahsınızca bağlı bulunduğunuz vergi dairesi müdürlüğüne başvuru yapılması halinde gerekli düzeltme işlemleri yapılmak suretiyle bahse konu verginin tarafınıza iadesi mümkün olabilecektir. Ancak iadesi yapılan stopaj tutarının, yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak olan gelir verginizden mahsubunun yapılmayacağı tabiidir.””Kaynak: T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü Sayı:B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 121-33 Tarih:02/01/2012”
11-... Odasınca ... Derneğinebedelsiz olarak kiraya verilen büro için stopaj beyannamesi verilecek midir?
“Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi gereğince tevkifat yapılabilmesi için nakden veya hesaben bir ödemenin bulunması gerekmektedir. Buna göre, söz konusu gayrimenkulün Derneğinizin kullanımına tahsis edilmesi karşılığında nakden veya hesaben bir ödeme yapılmaması halinde Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır.””Kaynak:T.C.VAN VALİLİĞİ Defterdarlık Van Defterdarlığı Gelir Müdürlüğü Sayı:B.07.4.DEF.0.65.10.00-GVK 94/5-2 Tarih:21/05/2010”
12-Kira ödemesi olmadan dernek üyesinden kiralanan gayrimenkulden tevkifat yapılacak mıdır?
“Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi gereğince tevkifat yapılabilmesi için nakden veya hesaben bir ödemenin bulunması gerekmektedir. Buna göre, söz konusu gayrimenkulün Derneğinizin kullanımına tahsis edilmesi karşılığında nakden veya hesaben bir ödeme yapılmaması halinde Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 94-164 Tarih:08/06/2010”
13- Sadece Bilirkişilik faaliyetinde bulunan kişi tarafından kiralanan iş yeri için yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapı yapılacak mıdır?
“Bilirkişiler Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtildiği üzere tevkifat yapma zorunluluğu bulunan kişi ve kurumlar arasında sayılmadığından, sadece bilirkişi olarak faaliyetinize devam etmeniz şartıyla, söz konusu faaliyetinizi gerçekleştirmek amacıyla kiraladığınız gayrimenkul için yapılan ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapmanıza gerek bulunmamaktadır.”“Kaynak.T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:62030549-120[94-2013/162]-1063 Tarih:19/07/2013”
14-Devre mülk hakkının kiraya verilmesi durumunda elde edilen gelir vergilendirilmesi nasıl olur?
“Almış olduğunuz devre mülkün yine aynı yıl içerisinde kiraya verilmesi sonucu kiracı konumunda bulunan şirket tarafından tarafınıza kira ödemesi yapılması yerine hediye tatil kullanımı adı altındaki ayni ödeme veya hediye tatil karşılığı yapılan nakdi ödemelerin gayrimenkul sermaye iradı kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte olup, elde ettiğiniz kira gelirinin brüt tutarının Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı beyanname verme sınırı olan tutarın aşılıp aşılmadığının tespitinde, gelir vergisi kesintisine tabi brüt kira gelirleri ile mesken kira gelirlerinin gelir vergisinden istisna edilen tutarı aşan kısmı ve bu toplamada beyana tabi başkaca gelirlerinin olup olmadığı hususları birlikte dikkate alınacaktır.) aşması halinde beyana dâhil edilmesi gerekmektedir.
Öte yandan söz konusu ödemelerin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi ve kurumlar tarafından yapılması halinde kira ödemeleri üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ve beyanname verilmesi halinde, kira ödemeleri üzerinden yapılan tevkifatların beyannamenin kesinti yoluyla ödenen vergiler satırına yazılmak suretiyle mahsup edilebileceği tabiidir.””Kaynak: T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI TEKİRDAĞ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Vergi ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü Sayı:75497510-120[70-2014-59]]-1 Tarih:09/01/2015”
15-Federasyona ait gayrimenkullerin kiraya verilen gayrimenkuller üzerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı.
“Federasyonunuza ait gayrimenkullerin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılanlara kiraya verilmesi halinde bunlar tarafından Federasyonunuza yapılan kira ödemeleri üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 15-410 Tarih:11/10/2010
16-Ticaret Borsasına ödenen kira bedelleri üzerinden vergi tevkifatı yapılacak mıdır?
“... Ticaret Odasına ait gayrimenkullerin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan tevkifat sorumluları tarafından kiralanması halinde kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.””Kaynak:T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Sayı:B.07.1.GİB.4.16.16.01-GV-10-104-150 Tarih:22/07/2011”
17-Mazbut Vakıf* Olmayan vakfa ödenen kira bedellerinden tevkifat yapılacak mıdır?
“Vakıflar Genel Müdürlüğü ... Bölge Müdürlüğü ile yapılan yazışma neticesinde alınan ... tarih ve ... sayılı yazıda, ... Vakfının mazbut vakıf statüsünde bulunmadığı bildirilmiştir.
Buna göre, mazbut vakıf statüsünde olmayan ... Vakfına ait taşınmaz için şirketiniz tarafından yapılan kira ödemelerinden vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir.””Kaynak:T.C.BURDUR VALİLİĞİ Defterdarlık Gelir Müdürlüğü Sayı:B.07.4.DEF.0.15.10.00-003-8 Tarih:08/06/2011”
* 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu uyarınca; Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflara “Mazbut Vakıf” denilmektedir.
18-Günlük olarak kiraya verilen meskenlerin işyerlerine ait tevkifat hangi oran üzerinden yapılacaktır?
“Belediyeniz yetki alanı sınırları içerisinde bulunan bazı apartmanlardaki konaklama yeri olarak günlük kiraya verilen dairelerin, ticari faaliyetin icrasına tahsis edilmeleri nedeniyle iş yeri sayılmaları ve bu taşınmazlardan alınacak olan bina vergilerinin mesken binaları dışında diğer binalara uygulanan vergi oranı üzerinden hesaplanması gerekmektedir.”T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)Sayı:66813766-175.01[33-2017/11]-56068 Tarih:05.02.2018
Faydalı olması ümidiyle…