İş yapmanın zorlaştığı, iş yapsanız bile bedelinin çok zor tahsil edildiği şu günlerde finansmana duyulan ihtiyaç gün be gün artmaktadır. Finans kuruluşları adeta kılçıksız balık arar misali kredi vermekte zorlanırken maalesef verdikleri kredilerde yüksek faizli olmaktadır.
Serbest meslek erbaplarınında faaliyetlerini gerek devam ettirebilmek için, gerekse iktisadi kıymet yatırımları için kullandıkları kredilere ilişkin ödedikleri faizlerin gider yazılıp yazılamayacağı, gider yazılması durumunda ne şekilde gider yazılacağı makalenin konusunu oluşturmaktadır.
Finans ihtiyacı için kullanılan kredilerin faizleri : Gelir idaresi serbest meslek erbaplarının mesleki kazancı elde etmek ve idame ettirebilmek adına kullanmış oldukları kredilerin faizlerini 193 sayılı gelir vergisi kanununun 68.maddesi kapsamında ödenen genel giderler kapsamında değerlendirmekte olup, bu faizlerin gider yazılmasına müsaade etmiştir. Ancak söz konusu kredi ve faiz ödemeleri ile gelirin elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler arasında illiyet bağının kurulabilmesi ve 213 sayılı V.U.K hükümlerine göre belgelendirilmesi şartı vardır. Söz konusu kredinin şahsi harcamalara kullanılmaması, kullanılması durumunda ise kullanılan kısma isabet eden faizin genel gider olarak indirilemeyeceği bilinmelidir.(Konya Vergi Dairesi Bşk.12/11/2011 tarih ve B.07.1GİB.4.42.16.01-GVK-2/1661-45 Sayılı mukteza)
Envantere dahil Edilecek ve mesleki faaliyette kullanılacak taşıt kredi faizleri :213 sayılı V.U.K.’nun 262 ve 269 maddelerinde envantere dahil olan taşıtların gayrimenkuller gibi değerlendirileceği ve maliyet bedeli (iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri giderlerin toplamı) ile değerleneceği hüküm altına alınmıştır. Konuyla ilgili 163 ve 334 sıra No.lu V.U.K. genel Tebliğlerindeyatırımların finansmanında kullanılan kredi faizlerinin nasıl değerlendirmesi gerektiği konusunda gerekli açıklamalar yapılmıştır.
187 Seri No.lu GVK genel Tebliğinde ‘de bu hususa yer verilerek iktisadi kıymetin aktife alındığı (iktisap edildiği, envantere kayıt edildiği) yılın (dönemin) sonuna kadar tahakkuk eden kredi faizleri ve kur farklarının maliyete intikal ettirilmesinin zorunluğu olduğu, ilgili iktisaptan sonraki yıllarda ortaya çıkan kredi faizlerinin, ise ilgili bulundukları yılda doğrudan gider yazma veya amortisman yoluyla itfa etme şeklinde hasılattan indirilmesinin mümkün olduğu belirtilmiştir. Ancak “başlangıçta doğrudan gider yolunun seçilmesi halinde, daha sonraki yıllarda bu tür giderlerin iktisadi kıymetin maliyetine eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesi veya daha önce amortisman yoluyla itfa edilmekte iken sonradan doğrudan gider yazma yoluna gidilmesine kanunen imkan bulunmamaktadır.” Şeklindedir.(İst.Vd.Bşk.06.06.2006 tarih ve B.07,1GİB.4.34.16.01/GVK-68/12703 sayılı mukteza)
Envantere dahil Edilecek ve mesleki faaliyette kullanılacak gayrimenkullerin kredi faizleri :Vergi idaresi vermiş olduğu muktezalardaserbest meslek faaliyetinde kullanılmak üzere iktisap edilen (satın alınan aktife- envantere dahil edilen) gayrimenkullerin, satın alınması için kullanılan kredi faizlerinin gayrimenkulün aktife alındığı (iktisap edildiği, envantere kayıt edildiği) yılın (dönemin) sonuna kadar tahakkuk eden kredi faizleri ve kur farklarının maliyete intikal ettirilmesinin zorunluğu olduğu, ilgili iktisaptan sonraki yıllarda ortaya çıkan kredi faizlerinin, ise ilgili bulundukları yılda doğrudan gider yazma veya amortisman yoluyla itfa etme şeklinde hasılattan indirilmesinin mümkün olduğu belirtilmiştir.Ancak “başlangıçta doğrudan gider yolunun seçilmesi halinde, daha sonraki yıllarda bu tür giderlerin iktisadi kıymetin maliyetine eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesi veya daha önce amortisman yoluyla itfa edilmekte iken sonradan doğrudan gider yazma yoluna gidilmesine kanunen imkan bulunmamaktadır.” Şeklindedir.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken diğer bir konuda da serbest meslek erbabının kredi kullanarak aldığı ve home-office (hem mesken hem işyeri ) olarakkullandığı gayrimenkul için ödenen faizlerin (kur farkları amortisman vb. giderler dahil) yarısının hasılattan gider olarak düşülebileceği hususudur. Zira 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 68-1 inci maddesinde ise; "Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir:
Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgâhlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgâh için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgâhı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.) hükmü bulunmaktadır.(Ankara Vd.Bşk.02.01.2013 tarih 38418978-120(68-12/4)-3 sayılı mukteza.)
Faydalı olması ümidiyle…